nvdd #166: akkoord

als zovelen was ik verrast dat -48 uur na het [teleurstellende] debat over de val van rutte #1- ineens lukte wat in de voorgaande 7 weken (en in feite vanaf de formatie) onmogelijk was. inhoudelijk is het nog niet geheel duidelijk. maar hoewel met name de lastenverzwaring er flink inhakt wordt het net iets positiever gebracht en is het sowieso meer dan wat er na vorig weekend [niets dus] op tafel lag. kille ingrepen zijn verzacht en soms zelfs teruggedraaid. en er is een eerste aanzet tot hervormingen. het belangrijkste resultaat is natuurlijk dat als het echt moet (een deel van) de nederlandse politiek kan doorpakken.

laten we wel wezen, op de keper beschouwt stelt het allemaal niet zoveel voor. over een kleine vijf maanden staan we in het stemhokje, en daarna is alles weer anders. maar dit akkoord wijst wel in een richting waarin we zouden kunnen gaan. na acht jaar intense treurnis en stilstand onder balkenende en deze kleine twee jaar kilte en grauwigheid onder rutte, komt de toekomst weer in zicht. hopelijk gaat dat hand in hand met een visie.

we zullen zien.

dan nog mijn gedachten over gisteren: ik zal de sprekers langslopen.

ik heb medelijden met samsom. hij is/heeft zich in een positie gemanoeuvreerd waardoor elke keuze verkeerd kon uitpakken. als hij gekozen had voor dit akkoord had hij roemer nog meer ammunitie gegeven voor de komende campagne. en door niet mee te gaan met dit akkoord houdt hij mogelijk wel de steun van de bonden en een deel van zijn electoraat, maar staat hij ook met lege handen. in de afgelopen dagen was te merken dat hij hinkte op twee gedachten. ongetwijfeld geholpen door de richtingenstrijd in de pvda-fractie en het bijbehorende gekonkel. en zijn driftige karakter.

wat samsom mijns inziens had moeten doen was direct aanschuiven, en dan gaande het traject uitstappen. er staan tal van zaken in het akkoord die samsom goed uitgelegd zou kunnen krijgen, en tegelijkertijd zou hij begrip krijgen voor het niet akkoord kunnen gaan op basis van een aantal heikele punten. dat was te verkopen geweest. nu zal dit aan hem blijven kleven.

pechtold deed het goed. hij nam het initiatief, meteen al in het debat van dinsdag, en zijn uitgestoken hand heeft uiteindelijk dit resultaat opgeleverd. hij is nog een termijn als partijleider beschikbaar, en ik hoop dat hij en d66 dan met regeringsverantwoordelijkheid worden beloond.

slob (cu) was ook sterk. dinsdag toen hij rutte cs uitlegde hoe de verhoudingen na de val van het kabinet waren geworden: kamer is de baas, kabinet voert uit. en ook gisteren had hij een sterk verhaal waar geen speld tussen te krijgen was.

sap (gl) had het zwaar. niet alleen omdat zij het meeste had moeten schuiven, maar ook omdat ze zichzelf (weer) in de nesten werkte door wat onhandige uitspraken of verwoordingen. net als samsom zit ze met twee vleugels binnen haar partij; groene socialisten en groene liberalen. en waar femke halsema door ervaring en politieke charme de boel redelijk kon samenhouden, kan jolande sap daar niet op terugvallen. ik zie het somber in voor groen links.

blok (vvd) bleef op de vlakte. verder wrijven in de vlek die de gedoogconstructie heeft achtergelaten zou alleen maar problemen opleveren. en het siert de vvd dat ze zich in deze nieuwe coalitie zo hebben opgesteld.

voor het cda geldt min of meer hetzelfde. van haersma buma zit natuurlijk ook in een moeilijke situatie. niet alleen vanwege de ontstane situatie, maar ook omdat een derde van zijn achterban falikant tegen de mislukte gedoogconstructie was. maar hij kwam vrij goed uit de verf in dit debat. overigens ook niet gehinderd door zijn collega-fractieleiders.

dat de druiven voor van der staaij (sgp) zuur waren was al wel duidelijk. vorige week nog bij rutte op de achterbank, nu al weer in de vertrouwde rol van marginale partij. en dat pechtold hem niet nodig had stak ook. het is god's handen, en die vond kennelijk dat het zo moest zijn, beste kees.

de inbreng van esther ouwehand (pvdd) was niet eens zo slecht. alleen is hun idee van crisis een andere dan de onze. de wereld veranderen moet, maar als grote stappen niet haalbaar zijn, dan moeten we het proberen met kleinere stapjes.

roemer (sp) had weinig inhoudelijks te melden. deze keer bleef het bij een paar goede oneliners. verder de typische sociaal-conservatieve retoriek waar ze al een decennium op teren. een deel van het electoraat denkt dat mogelijk is om terug te keren naar het nederland van de jaren zeventig. liever niet.

het lid brinkman had zowaar een sterk punt in zijn (korte want halve spreektijd) verhaal: snijden in eigen vlees. het ontbreekt in dit akkoord.

en dan wilders. met gestrekt been erin. eurocraten, ondemocratisch, onze oudjes, linkse elite, blah blah blah. volstrekte nonsens. gratis geld bestaat niet. overigens niets over de islam, polen of knoflookvreters. enfin, vrij van de gedoogbeperkingen, kan hij zich nu weer helemaal wijden aan fact free politics. wilders heeft zich buiten spel gezet. een bewuste keuze en waarschijnlijk tot ieders tevredenheid.

de jager heeft het natuurlijk goed gedaan. alternatieve plannen lagen doorgerekend en wel in de kast op het ministerie. de rol van oliemannetje lijkt de minister op het lijf geschreven. en de betrokkenen wilden er graag uitkomen, dus dat hielp ook.

ook rutte is er zo op het eerste gezicht redelijk ongeschonden doorheen gekomen. de terechte verwijten dat onder zijn regie de hele ellende had plaatsgevonden nam hij keurig op, hij dook niet [ik moest onwillekeurig weer aan balkenende denken. wat een verschil.] en hij werkte goed mee aan de oplossing. in de aankomende campagne zullen we zien hoe hij met dit echec omgaat als hij onder vuur genomen wordt.

dat het voor samsom moeilijk was om bij de kunduz coalitie aan te haken heeft trouwens ook te maken met de al langer bestaande samenwerking tussen d66, gl en cu. die dateert van vorig najaar. en dat heeft het onderhandelen met vvd en cda natuurlijk veel eenvoudiger gemaakt. ik schreef eerder dat ik hoopte dat er een plan b was. het zou me niet verbazen als over een tijd blijkt dat plan b inderdaad bestond. maar dat kunnen -met name- vvd en cda natuurlijk nooit zeggen.

tja. het was me het weekje weer wel. benieuwd wat er volgende week in het haagse gebeuren gaat.


aanvullende opmerking 28/04/12:
en naarmate er meer naar buiten komt over zowel de onderhandelingen als het akkoord is enig gekrab achter de oren en/of aan de kruin [stan laurel style] op zijn plaats. we zullen zien.