nou, het is zover. rutte c.s. gaan de crisis aanpakken. of nee, ze sluiten zich een aantal weken op in het catshuis om de crisis aan te pakken. of nee, ze sluiten zich een aantal weken op om te gaan onderhandelen over het niet laten vallen van het kabinet ten gevolge van de crisis. zoiets.
 |
| "de deur" - catshuis |
laten we eens een jaar of zeven terug gaan. het ging economisch vrij goed. de wijze les uit het verleden (door paars 1 goed en door paars 2 slecht uitgevoerd) is dat je in tijden van economische voorspoed zuinig bent en hervormingen doorvoert. hierdoor hoef je in tijden van economische malaise niet tot absurd zware maatregelen over te gaan. te meer daar het bedrijfsleven dan flinke klappen krijgt, werkeloosheid toeneemt en een zwaar inkrimpende overheid dan de economie nog meer afremt.
goed, 2005 dus. balkenende 2/3 ploeterde al een tijdje. en deed weinig. gemiste kansen. daarna volgde balkenende 4, het kabinet van de 100 dagen het land in. het eerste jaar -na 3 maanden formatie, 100 dagen het land in, en recessen hier en daar- gebeurde er helemaal niets. vervolgens werden er wat kaasschaafplannen gemaakt, die weer een jaar later doorgevoerd zouden worden. bijkomend probleem was dat dit kabinet tamelijk ongecontroleerd met geld was gaan strooien (kinderopvang, schoolboeken, pgb), waarbij de dekking vrij vaag was. "we zien wel". dit was een kabinet van vooruitschuiven. hervormingen op het gebied van de arbeidsmarkt, woningmarkt en gezondheidszorg werden wegens controversieel uitgesteld.
ook de bankencrisis (de val van lehman) werd in eerste instantie onderschat. het werd afgedaan als een geisoleerde, amerikaanse kwestie, en dat zou wel overwaaien. toen wouter bos de ineenstorting van abn-amro wist te voorkomen werd hij even de redder des vaderlands genoemd. maar veel meer dan dat wist het kabinet niet voor elkaar te prutsen. bovendien is het nooit helemaal duidelijk geweest of abn-amro gered had moeten worden. maar da's voor een andere keer.
dat balkenende 4 uiteindelijk viel was een zegen voor de mensheid. de schade van acht jaar balkenende was groot. een totaal gebrek aan visie en sociaal-economisch besef resulteerde in jaren op de handen zitten.
en rutte heeft die aanpak (we doen even niets, misschien waait het over) overgenomen. want aangetreden in één van de moeilijkste periodes in de laatste 3 decennia is het belangrijkste kenmerk van dit kabinet dat alles vooruit geschoven wordt. en aangezien hervormingen bij de drie partijen erg moeilijk liggen wordt er alleen over bezuinigingen gesproken. wat bovendien vaak in vrij grove en onbeschofte bewoordingen gaat.
in het regeerakkoord zou een bezuining van 18 miljard zijn opgenomen. door creatief boekhouden bleek het slechts 12 miljard te zijn en dat gaten met gaten werden gevuld. niet dat de rijksoverheid daadwerkelijk in eigen vlees aan het snijden ging. veel van de problemen werden verlegd naar lagere overheden. en natuurlijk zijn u en ik in de portemonnee gepakt. waar we niets voor terug hebben gekregen.
toen begin 2011 de eerste tekenen van de double dip zichtbaar werden besloot het kabinet om eerst maar eens af te wachten of die double dip kwam. rond prinsjesdag werd duidelijk dat er daadwerkelijk een groter probleem was dan gehoopt. de oplossing was af te wachten wat de cijfers van het cbs en het cpb aan het eind van het jaar zouden laten zien, zodat de coalitie na de jaarwisseling konden gaan onderhandelen over de aanpak.
eind 2011 leek het een beter idee om de cijfers over het 4e kwartaal af te wachten, en dan te gaan onderhandelen. het gaat nu om 28 miljard. een begrotingstekort van 4,5% (en stijgende). de onderhandelingen gaan vandaag beginnen.
ik heb er een hard hoofd in. ten eerste omdat uit niets blijkt dat de partijen de urgentie voelen. ten tweede omdat de ideeën over de mate van crisis bij de partijen uit elkaar liggen. en ten derde omdat de hoognodige hervormingen bij geen van de partijen hoog op het lijstje staan. dat terwijl hervormingen op het gebied van de arbeidsmarkt, woningmarkt en gezondheidszorg hoogst noodzakelijk zijn. investeren in onderwijs (hoognodig) en duurzame energie idem. ook een aanpak van de banken is nog altijd niet doorgevoerd.
in het beste geval zien ze het licht. in het één na beste geval valt het kabinet deze maand. en in het slechte geval etteren de onderhandelingen maanden door. en in het slechtste geval schuiven ze alles door naar het najaar. die houdgreep waarin de pvv de twee regeringspartijen heeft zal niet helpen.
wat dit alles extra wrang maakt -en onderstreept dat onze problemen te danken zijn aan slecht regeringsbeleid- is dat de economie bij de oosterburen (waar we ons altijd zo graag aanspiegelen) als een tierelier gaat. daar hebben ze wel tijdig op de economische tegenwind ingespeeld. niet altijd goed, maar ze hebben iets gedaan. en het zijn niet alleen de duitsers die het goed doen. de meeste landen in noordwest europa doen het gewoon goed.
ik mag hopen dat de vvd ook in gesprek is met de oppositie. zodat er een plan b is. want we donderen in hoog tempo richting putje.
[terwijl ik dit type is jolande sap bij kockelmann al een nieuw kabinet aan het formeren. misschien wat opportuun. groen links staat op 8 zetels. het niveau van onze politici -over de hele breedte- stemt mij somber. een volk krijgt de politici die het verdient.]
nee. ik heb er weinig vertrouwen in.
ondertussen komt de geblondeerde zwetser uit venlo vanmiddag met z'n terug-naar-de-gulden verhaal. dat wordt lachen. het heeft toch vooral iets weg van de paus die het vaticaan laat onderzoeken of de hemel bestaat.
